Slaap speelt een belangrijke rol bij overgewicht en de vorming van diabetes type 2. Maar hoe?
Dat overmatige (snelle) suikerinname niet gezond is (wat ook niet 100% correct is (zie onze artikels over suiker)), is voor de meeste mensen geen geheim. Maar eigenlijk is de bloedsuikerspiegel hetgeen waar we echt op moeten letten! Wanneer er een lange tijd te veel glucose in het bloed circuleert, is dit schadelijk voor zenuwen, hart & bloedvaten of bijvoorbeeld de nieren.
Het ‘probleem’ van een overmatige hoeveelheid glucose in het bloed wordt door het lichaam opgelost door de aanmaak en vrijzetten van insuline. Door insuline krijgen cellen in jouw lichaam de opdracht om glucose op te nemen uit het bloed. Wanneer deze cellen minder gevoelig zijn voor dit signaal (insuline), wat het geval is bij diabetes type 2 (verworven type), zal de glucose dus niet adequaat uit jouw bloed getransporteerd worden.
Uit onderzoek blijkt dat slechts 6 nachten van 4 uur slaap voldoende is om de efficiëntie van suikeropname door het lichaam te verlagen met maar liefst 40%. Wanneer we op dat moment iemand zouden testen op diabetes, zou dit voldoende zijn om iemand als prediabetisch te verklaren. Prediabetisch brengt op zich al een gevaar voor hart- en bloedvaten met zich mee, daarvoor moeten we écht niet wachten totdat er werkelijk diabetes vastgesteld is!
Ook overgewicht kan veroorzaakt worden door een tekort aan slaap. Dit is o.a. te wijten aan de verandering in de verhouding tussen het hormoon leptine en ghreline (ook andere hormonen spelen een rol in het al dan niet hebben van een verzadigd gevoel (insuline bijvoorbeeld), maar hier wordt niet verder op ingegaan om het enigszins eenvoudig te houden).
Leptine is het hormoon dat zorgt voor een gevoel van verzadiging. Ghreline daarentegen zorgt voor een hongergevoel. Een hele week (5 dagen) van 5 uur slaap per nacht is voldoende om deze hormoonbalans te verstoren. Het hormoon ghreline zal de overhand nemen op het hormoon leptine. Zo zal je verzadigingsgevoel wegvallen en zal je hongergevoel toenemen.
In een onderzoek werd getest of mensen ook effectief meer zouden eten door deze verandering in hormoonbalans: ja. Mensen aten per dag gemiddeld 300 kcal meer. Wanneer we dat omzetten naar een jaar en eventuele vakanties (met voldoende slaap) in ons achterhoofd houden, zou dat betekenen dat we 70 000 kcal extra zouden innemen. Dit is goed voor een gewichtstoename van ongeveer 7 à 8 kg, elk jaar opnieuw.
Opmerkelijk: wanneer je als obees persoon een poging tot afvallen doet door middel van een ‘kortstondig dieet’ van 2 weken, bepaalt je slaap voor een groot deel of je vetvrije massa (o.a. spiermassa) of vetmassa kwijtspeelt.
Bij een obees persoon die 5,5 uur per nacht slaapt gedurende deze 2 weken, zal het gewichtsverlies voor ongeveer 70% van vetvrije massa komen. Bij een persoon die daarentegen 8,5 uur per nacht slaapt, zal meer dan 50% van het gewichtsverlies te wijten zijn aan een afname in vetmassa. Deze persoon zal dus veel meer spiermassa behouden hebben, wat tal van voordelen met zich mee brengt.
Recente reacties